Jeśli przecięto cię na pół
reżyseria Kalina Jagoda Dębska
PRAPREMIERA W TEATRZE MICKIEWICZA!
Autorem powieści jest Łukasz Barys, laureat Paszportu "Polityki" 2021. Adaptacji scenicznej dokonała dramaturżka, reżyserka - Anna Mazurek. Spektakl reżyseruje Kalina Jagoda Dębska.
--------------------------
Czarna komedia o duchach, które chowają się w kufrach, i pustych stodołach. O pamięci, którą przechowuje ziemia. O wsi, która pęka jak rozgrzany asfalt pod ciężarem tirów sunących po autostradzie. O tożsamości rozpiętej między polem, które popada w ugór, a migoczącym ekranem telewizora. O dojrzewaniu tam, gdzie wszystko jest przecięte na pół: dom, rodzina, szkoła, a nawet samo słowo „my”.
O nas wszystkich, którzy ze wsi pochodzą, i chcą pozbyć się wstydu, nie popadając ani w sielską idealizację wiejskiego życia, ani skandalizujący, oskarżycielski ton neoliberalnych narracji.
Marcel – bohater spektaklu – próbuje odnaleźć siebie. To opowieść o rozpadzie: ciała, wspólnoty, pamięci. I o duchach: tajemniczej przodkini Leokadii Be, o której nie wolno mówić, o dziadku, o lalce po matce, trupie żołnierza w stodole. Przeszłość pełna tajemnic nie daje Marcelowi spokoju, a samo ich odkrywanie nie przynosi pożądanych odpowiedzi.
Spektakl na podstawie powieści Łukasza Barysa rozgrywa się w Sromutce – wsi, której powolny rytm zaburza huk pędzących tirów. Autostrada, symbol sukcesu transformacji, kusi obietnicą nowego życia, jednocześnie przynosząc śmierć.
Wieś traci swoją tożsamość, ziemia leży ugorem, krów już nie ma, starsi wspominają dawne czasy, a młodzi starają się wiązać koniec z końcem, pracując na Orlenie. Marcel na Sromutkę patrzy krytycznie, ale z czułością. Nie jest pewny, czy chce uciekać, czy zostać – najpierw musi poznać wszystkie rodzinne opowieści i tajemnice, by poskładać siebie na nowo.
Twórcy spektaklu sięgają po poetykę groteski i czarnego humoru nie po to, by wyśmiewać, lecz by oswoić – pęknięcia w rzeczywistości, rozpadające się wspólnoty. To nie krytyka, ale uważne przyglądanie się ludziom, którzy próbują poskładać siebie na nowo, używając do tego śmiechu, absurdu, czasem niedorzeczności. I próba odpowiedzi na pytanie, jak z tych wszystkich pęknięć, resztek i duchów zbudować coś nowego? Jak uwolnić się od przeszłości i pozwolić jej godnie odejść? Jak szukać wspólnoty w wielopokoleniowych domach, w których każde pokolenie żyje w innym świecie? To pytania, które stawia sobie zespół realizatorski.
W adaptacji scenicznej – podobnie jak w prozie Barysa – nie znajdziemy ani oskarżycielskiego tonu ze „Sprawy dla Reportera”, ani estetyzującej wizji sielskiej prowincji. Zamiast tego – uważność i humor. Próba uchwycenia rzeczywistości, która nie daje się uładzić. Twórcy spektaklu tropią drobne pęknięcia, wyłapują resentymenty, pokazują bez znieczulenia świat, w który modernizacja nie tyle wkracza, co już dawno zjadła wszystko, na czym opierało się życie poprzednich pokoleń. To nie epitafium, ale zapis sekcji zwłok – gorzki, a jednocześnie dowcipny i przewrotny.
(Anna Mazurek, twórczyni adaptacji spektaklu „Jeśli przecięto cię na pół”)
----------------------------
Reżyseria - Kalina Jagoda Dębska, adaptacja i dramaturgia - Anna Mazurek, muzyka - Antoni Skrzyniarz, scenografia i wideo - Łukasz Horbów, kostiumy - Maja Michnacka, konsultacje choreograficzne - Wojciech Dolatowski, asystent reżyserki: Mariusz Korek
Obsada:
Karol Czajkowski
Maciej Półtorak
Czesława Monczka
Aleksandra Skraba
----
głosy z offu: Aleksandra Skraba, Karol Czajkowski, Mariusz Korek
W spektaklu „Jeśli przecięto cię na pół” będzie wykorzystany utwór:
"Żniwa Jasiu, żniwa" - wyk. Aniela Kawucha (In Crudo Records) z płyty Spod Niebieskiej Góry - muzyka Roztocza, dzięki uprzejmości Remigiusza Mazura – Hanaja
Prapremiera - 30 maja 2025 r., scena kameralna
Spektakl "Jeśli przecięto cię na pół" realizowany jest w ramach dyplomu reżyserskiego Kaliny Jagody Dębskiej, studentki ostatniego roku Wydziału Reżyserii krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych im. St. Wyspiańskiego.
Spektakl współfinansowany przez Akademię Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie w ramach programu Fundusz na Start.
W spektaklu wykorzystany został utwór "Żniwa Jasiu, żniwa" - wyk. Aniela Kawucha (In Crudo Records) z płyty Spod Niebieskiej Góry - muzyka Roztocza, dzięki uprzejmości Remigiusza Mazura – Hanaja